Kryteria kawitacyjne oceny pracy układu pompowego

Warunek bezkawitacyjnej pracy pompy określa wzór (1).

NPSHA \ge NPSHR  (1)

Wydajność pompy w układzie wyznacza punkt pracy pompy pp, jak to pokazano na rys. 1. Aby układ w tym punkcie pracował poprawnie, w każdych warunkach, granica kawitacji ppk wyznaczona przez punkt przecięcia się charakterystyk kawitacyjnych pompy NPSHR i układu NPSHA musi leżeć na prawo od punkty pracy układu pp.

Rys. 1. Ograniczenie zakresu pracy pompy ze względu na występowanie kawitacji

Zapas kawitacyjny (nadwyżka antykawitacyjna) w punkcie pracy układu określa wzór 2.

Z_{NPSH} = NPSHA - NPSHR  (2)

Rys. 2. Zapas antykawitacyjny.

Zapas kawitacyjny określa o ile może się obniżyć charakterystyka NPSHA układu np. na skutek wzrostu temperatury cieczy lub o ile może wzrosnąć charakterystyka NPSHR pompy np. na skutek wzrostu jej prędkości obrotowej.

Zapas kawitacyjny wydajności ponad punkt pracy układu określa wzór 3.

Z_{Q \ cav} = Q_{cav} - Q_r  (3)

Rys. 3. Zapas antykawitacyjny wydajności.

Zapas kawitacyjny wydajności określa o ile może wzrosnąć wydajność układu bez zagrożenia wystąpienia kawitacji.

Qr - wydajność rzeczywista układu
NPSHA - dyspozycyjna nadwyżka antykawitacyjna układu
NPSHR - wymagana nadwyżka antykawitacyjna pompy
ZNPSH - zapas antykawitacyjny
ZQcav - zapas antykawitacyjny wydajności

Kryterium zapasu kawitacyjnego

Z rysunku 2 wynika, że pompa będzie pracowała poprawnie pod względem kawitacyjnym jeżeli NPSHR pompy w punkcie pracy układu pp będzie mniejsze od NPSHA.

Do oceny zagrożenia wystąpienia kawitacji w pompie, spowodowanego zmianami NPSH pompy i układu w czasie pracy, wykorzystywane jest kryterium względnego zapasu kawitacyjnego KNPSH.

K_{NPSH} = {NPSHA-NPSHR \over NPSHR}   (4)

Kryterium zapasu kawitacyjnego wydajności

Z rysunku 3 wynika, że pompa będzie pracowała poprawnie pod względem kawitacyjnym jeżeli jej wydajność Qr wyznaczona przez punkty pracy układu pp będzie mniejsza od granicznej wydajności bezkawitacyjnej Qcav wyznaczonej przez punkt ppk.

Do oceny zagrożenia wystąpienia kawitacji spowodowanego wzrostem wydajności pompy wykorzystany jest kryterium względnego zapasu antykawitacyjnego wydajności KQ cav.

K_{Q \ cav} = {Q_{cav}-Q_r \over Q_r}   (5)

PAMIĘTAJ !

  • Kryteria stosowane w ocenach złożonych np. w funkcji dobroci powinny być zestandaryzowane, np. zmieniać się od 0 do 1
  • KNPSH – musi być większe od zera
  • KQ cav – musi być większe od zera

Warto sprawdzić