SPRAWNOŚĆ OBJĘTOŚCIOWA (Volumetryczna pompy)
Sprawność objętościowa określa stosunek wydajności pompy Q do przepływu wewnątrz wirnika Qi.
\eta_V={Q \over Q_i}={Q \over {Q+Q_s+Q_o+Q_f}}
Na rys. 1 pokazano przebieg zmian przecieków przez uszczelnienie szyjki wirnika Qs w zależności od wysokości podnoszeni H (pośrednio od wydajności) i sprawności objętościowej pompy w zależności od jej wydajności Q.
Rys. 1. Sprawność objętościowa pompy
Przecieki w pompie, w znacznym zakresie jej pracy, są na podobnym poziomie. Zmniejszają się jedynie dla skrajnie dużych wydajności.
Sprawność objętościowa dla zerowej wydajności Q=0 jest zawsze równa ηV=0 gdyż w tym stanie pracy przecieki równe są przepływowi wewnętrznemu Qs + Qo + Qf = Qi > 0.
Początkowo, wraz ze wzrostem wydajności sprawność objętościowa szybko rośnie gdyż maleje udział strat w przepływie. Następnie, po minięciu punktu optymalnego, sprawność dąży do wartości ηV=1.
Rys. 2. Udział strat objętościowych \Delta P_V w bilansie mocy pompy
Moc strat objętościowych możemy określić ze wzoru:
\Delta P_V=Q_s*\Delta p_s + Q_o*\Delta p_o + Q_f*\Delta p_f
Moc strat objętościowych ma istotny udział w bilansie strat pompy i jej udział rośnie wraz z czasem eksploatacji .
Qi - przepływ przez wirnik, przepływ wewnętrzny Qs - przepływ przez szczeliny (przepływ przez uszczelnienie szyjki wirnika) Qo - straty odciążenia hydraulicznego (otwory odciążające, tarcza odciążająca) Qf - wycieki przez dławice Δps - różnica ciśnień przed i za szczeliną Δpo - różnica ciśnień przed i za tarczą odciążającą Δpf - różnica ciśnień przed i za dławicą H - wysokość podnoszenia ηV - sprawność objętościowa (Volumetryczna) ΔPV - moc strat objętościowych
PAMIĘTAJ !
- Straty szczelinowe zależą od wielkości i kształtu (labirynt, plaster miodu itp.) szczeliny
- Straty odciążenia zależą od wielkości otworów odciążających lub konstrukcji odciążenia hydraulicznego
- Straty w dławicy zależą od wielkości szczeliny